Verhoog je productiviteit met OEE op je dashboard
Een optimaal productieproces begint met inzicht. Eén manier waarop je dit inzicht verkrijgt, is door de OEE te berekenen. Met Overall Equipment Effectiveness (OEE) maak je inzichtelijk hoeveel goede producten een machine of ander productiemiddel aflevert, in verhouding tot het maximaal haalbare. Je ziet zo waar de grote verliezen liggen en dus wat je moet verbeteren.
Wat is Overall Equipment Effectiveness (OEE)?
OEE staat voor Overall Equipment Effectiveness. De OEE is een KPI, oftewel Key Performance Indicator. Daarmee meet je de prestatie van je organisatie en zie je in één oogopslag of die voldoet.
De OEE druk je uit in een percentage, waarbij 100% staat voor de theoretische maximale capaciteit van de machine. Overigens is die 100% een utopie, want het komt natuurlijk nooit voor dat de machine altijd perfect draait, nooit stilvalt en altijd geweldige producten aflevert. De daadwerkelijke maximale OEE is daarom zo’n 80 tot 85%.
De OEE bestaat uit drie componenten. Dat zijn:
- Availability in de OEE
- Performance in de OEE
- Quality in de OEE
• De component availability (beschikbaarheid) in de OEE
Beschikbaarheid geeft aan hoeveel de machine daadwerkelijk heeft gedraaid. Dit wordt beïnvloed door stilstanden, die veroorzaakt worden door een defect of reparatie aan de machine zelf, maar ook door gebrek aan materiaal of personeel, of andere redenen waarom de machine stilstaat.
• De component performance (prestatie) in de OEE
Vervolgens kijken we naar de prestaties van de machines gedurende de tijd dat die operationeel is. Door kleine hick-ups, andere grondstoffen of veroudering is de daadwerkelijke performance van een machine lager dan in theorie mogelijk is.
• De component quality (kwaliteit) in de OEE
Tot slot kijken we naar de kwaliteit van de producten die gemaakt worden. Sommige producten voldoen niet aan de kwaliteitsstandaarden en moeten dus opnieuw bewerkt worden, of worden gerekend als productieverlies.
Hoe bereken je de KPI Overall Equipment Effectiveness (OEE)?
Het meten van de Overall Equipment Effectiveness (OEE) hoort oorspronkelijk bij de Japanse verbetermethode Total Productive Maintenance (TPM).
Zoals gezegd is de OEE een percentage. Je berekent de OEE als volgt:
OEE = Availability × Performance × Quality
oftewel:
OEE = (Werkelijke beschikbaarheid/Maximale beschikbaarheid) x (Werkelijke prestatie/Maximale prestatie) x (Werkelijke kwaliteit/Maximale kwaliteit) x 100%
Hieronder een fictief rekenvoorbeeld:
• Availability
- De beschikbaarheid geeft antwoord op de vraag of de machine in bedrijf is.
- Bijvoorbeeld: een maximale beschikbaarheid van 12 uur per dag, oftewel 720 minuten.
- Door storingen, personeelswissel en andere factoren is de werkelijke beschikbaarheid 630 minuten.
• Performance
- Prestatie zegt iets over hoe goed de machine presteert als die in bedrijf is.
- Bijvoorbeeld: de maximale prestatie van de machine is 1400 producten.
- Door vertragingen of kleine hick-ups is de werkelijke prestatie 1000.
• Quality
- De kwaliteit tenslotte meet hoeveel van de output aan de specificaties voldoet.
- De maximale kwaliteit die in dit voorbeeld nog mogelijk is, is 1000 producten.
- Sommige producten voldoen niet aan de kwaliteitseisen, bijvoorbeeld doordat ze buiten de foutmarge vallen of om een andere reden worden afgekeurd. De werkelijke kwaliteit is in dit voorbeeld 833.
De OEE bereken je nu als volgt: (630/720) x (1000/1400) x (833/1000) x 100 = 52%
Doorlopend inzicht met de OEE op een dashboard
Om de OEE te berekenen heb je data nodig. Die kun je handmatig verzamelen, maar ook volledig digitaal en geautomatiseerd. In dit laatste geval kost het geen of weinig extra tijd, zijn de metingen vaak nauwkeuriger, heb je niet te maken met menselijke meetfouten en kun je de resultaten (near) real-time tonen.
De OEE als KPI in een dashboard
De OEE toon je dan als KPI in een dashboard en je geeft iedereen voor wie de OEE relevant is toegang. Op die manier kun je op elk moment de OEE monitoren. Is de score structureel lager dan de doelstelling? Dan kun je stapsgewijs verbeteren door te analyseren waar de score door veroorzaakt wordt en daarop actie ondernemen.
Wijkt de score plotseling af van de doelstelling, terwijl die een tijdlang wel op norm is? Dan kun je snel actie ondernemen om de OEE weer op peil te krijgen.